Provinciale Staten hebben op 10 maart in haar vergadering een drietal moties aangenomen waarin aan de CDA fractie, als grootste partij in de Staten, werd verzocht het initiatief te nemen om in overleg met betrokken fracties drie mogelijke coalities te laten verkennen. De heer J.A.M. Hendrikx, Eerste kamerlid voor het CDA en oud commissaris van de Koningin in Overijssel, is verzocht deze verkenning als informateur op zich te nemen. Het resultaat van deze verkenning is de aanbeveling de coalitiemogelijkheden tussen CDA, VVD, CU en SGP, verder te onderzoeken.

Provinciale Staten van Overijssel hebben de heer Hendrikx verzocht een verkenning uit te voeren naar drie mogelijke coalitiemodellen. Deze modellen zijn hieronder in willekeurige volgorde vermeld, met de mogelijke samenstelling, de naam van de indiener van de motie en het corresponderende aantal zetels in de Staten:

Model  A  (CDA,PvdA,VVD-  motie Buursink PvdA, 28 zetels)

Model  B  (CDA,VVD,CU,SGP - motie Rietkerk CDA, 24 zetels)

Model  C  (CDA,VVD,PVV,SGP - motie Klaasen VVD, 25 zetels)

De drie onderzochte modellen hebben met elkaar gemeen dat zij elk kunnen rekenen op een meerderheid in de Staten. In de besprekingen is geconstateerd dat geen van de drie modellen al in directe bespreking waren gebracht met alle daarbij betrokken partijen. Bij de keuze uit de modellen spelen voor partijen inschattingen en politieke overtuigingen een belangrijke rol. De inschattingen betreffen met name de mogelijkheid om met succes een wervend bestuursakkoord op hoofdlijnen te kunnen sluiten. Daarnaast is een inschatting gemaakt van de kansen op een vruchtbare wijze van samenwerking in collegiaal bestuur.

Werkwijze

Na een eerste oriëntatie zijn met alle fracties afzonderlijk gesprekken gevoerd. Er is gesproken over modelvoorkeuren en een aantal inhoudelijke onderwerpen die in het publieke debat door partijen aan de orde zijn gesteld. Daaruit bleek onder meer dat de eerste voorkeuren van de drie grootste partijen niet automatisch leidden tot eenduidige voorkeur voor één model.

Wel werd geconstateerd dat CDA en VVD een eerste dan wel tweede voorkeur hadden voor een eerste verkenning van de modellen B en C. De VVD heeft een voorkeur uitgesproken voor model C voor een eerste verkenning. Omdat de meerderheid was voor verkenning van model B, is de VVD aan deze wens tegemoet gekomen.

Om te kunnen beoordelen of dit model succesvol zou kunnen zijn, was een nadere inhoudelijke verkenning nodig van onderwerpen en van de oplossingsrichtingen voor diverse politiekbestuurlijke vragen. In deze fase van de informatie zijn daarom diverse gesprekken gevoerd met de betrokken partijen uit model B. 

Resultaat en vervolg

Het resultaat van deze verkenning is de aanbeveling aan PS om de coalitiemogelijkheden tussen CDA, VVD, CU en SGP, verder te onderzoeken. De bij dit model betrokken partijen hebben de heer Hendrikx verzocht hen verder te begeleiden bij het proces om te komen tot een bestuursakkoord.